قسمتي از مستند « آنا سونگون » نوشته زنده ياد سليم اسمعيلي
با توجه به اينكه اين قسمت از مستند بي ربط به مسائل امروز اهالي سونگون درخصوص انتقال قبرستان سونگون نيست. مطلب زنده ياد سليم اسمعيلي در مستند آنا سونگون در ذيل آمده است.
چون همه ما سونگونيان همدرد با اين شاعر عزيز از دست رفته هستيم و چون «هر آنچه از دل برآيد لاجرم بر دل نشيند» ابيات او واقعاً به دلمان مي نشيند . بقول ايشان «دوز دانيشاق اوزوم يانديم اوزومه»
روحش شاد و يادش گرامي باد
نفر وسط زنده یاد سلیم اسمعیلی
... يكي از خاطرات تلخ من راجع به روستايمان مربوط به خواسته مادر ميشود كه او چندين بار از من جهت زيارت قبرستان روستايمان و همينطور زيارت قبور پدر و مادر و دختر جوان خود را درخواست نمود، و هر بار من به او مي گفتم كه مامورين شركت مس اجازه ورود به روستايمان را نمي دهند، مادر با دلگيري مرا مورد عتاب قرار ميداد، تا آنكه روزي ناچار جهت ديدار قبرستان روستايمان به همراه مادرم و خواهرم و خانواده خود راهي روستايمان شديم پس از ورود به محل ، جهت كسب اجازه به نگهباني شركت مس مراجعه نمودم ولي متاسفانه اجازه ورود به روستايمان را ندادند به ناچار پس از چهار ساعت التماس و گريه و زاري بالاخره دل نگهبانان نرم گرديد و اجازه ورود به محل گورستان روستايمان را دادند .
وارد گورستان شده و براي اموات خود فاتحه خوانديم و چون از شهر فاصله زياد داشتيم، موقع ظهر هم بود، آتش كوچكي در همان محل روشن كرديم تا غذاي خود را گرم كرده و صرف كنيم و چاي بنوشيم متاسفانه هنوز چائي مان آماده نشده بود كه نگهبانان شركت مس به محل آمدند و مارا مورد عتاب قرار دادند و غذا و چائي مان را بر زمين ريختند و ما را از گورستان نيز با توسل به زور و قوه قهريه خود بيرون كردند كه اين خاطره را با دو بيت شعر به زبان مادري خود آذري براي تجديد خاطره نوشته ام.
گوردويوم زمان
من وطن داغلارين گورديوم زمان اورگيم غمله دولدو آغلاديم
يادا دوشدو ايتگين گئدن ائللريم سارالدي گوللريم سولدو اغلاديم
ياندي جانيم من باخاندا چوللره گوزوم ياشي آخدي دوندي سئللره
حسرت قالديم اوز يوردومدا ائللره بو درد منه يامان اولدو آغلاديم
ظاليم اووچو يوللاريني باغلادي آنا باجي غم اليندن آغلاديم
سليم ياندي سينه سيني داغلادي وطن اودا يانار قالدي آغلاديم
من گئديرم
من گئديرم وطن مني چاغيرير بابا لارين اوزو قاليب بو يئرده
قان آغلايير توپراغيمدا داشيمدا آنالارين سوزي قاليب بو يئرده
قاننان فلك دون بيچيبدير تورپاقا اركيشيلر آند ايچيبدي تورپاقا
قوچاغلاري جان گئچيبدي تورپاقا دويوشلرين ايزي قاليب بو يئرده
سليم باغرين قانا دوندي نه فايدا قارداشلارين هاردايدي بو چايدا
باجيلارين ناله سيدير او تايدا گوزللرين گوزو قاليب بو يئرده
گلن تهمت ائدير بيزه بيله سيز
قولاخ وئرين بيرجه كلمه سوزمه دوز دانيشاق اوزوم يانديم اوزومه
چوخ گئجه دير يوخو گلمير گوزومه رنگيم سولوب ياناغلاريم ساراليب
اورگيمده قانيم يامان قاراليب
ايچي قيزل اوزي بالدي بو تورپاق بيزدن سونرا كيمه قالدي بو تورپاق
كيمي ساتدي كيمي آلدي تورپاق كيمدن گليب مال اولموشدو بيزلره
شيرين ليكده بال اولموشدو بيزلره
بير آمّا وار آتالارين سوزونده بير حقيقت آنالارين گوزونده
بير آزجادا اينسان لارين اوزونده بير سوزوم وار ائللر سيزه بيله سيز
گلن تهمت ائدير بيزه بيله سيز
سونگون سسي
خاك تبريز لياقت نگهداري پيكر اين شاعر دلسوخته وطن را كه تا آخرين لحظه عمر با نام و اشتياق و عشق وطن سرود و سوخت را ندارد.
روحش شاد
صوت
كار اجرایی بلد باشد و توانایی كشیدن بار سنگین اداره مملكت را داشته باشد
نانجیب زادنی گر دهرده سلطان ائدسن